Door hoeveel manden wil Mart Smeets nog vallen voordat we als televisiekijkend en sportvolgend publiek van hem verlost zijn. Hij wast nu boetebewust (‘Ik had het moeten weten’) zijn handen in onschuld (‘…. maar niemand wist het’) en probeert te ‘cashen’ met een boekje – dubbelzinnig ‘Gepakt’ genoemd – waarin hij het bedrog beschrijft. Vijfvoudig tourwinnaar Jacques Anquetil openbaarde al vijftig (50) jaar geleden dat een dopingcontrole een intelligentietest is maar journalist Smeets sloeg er niet op aan. Het gebruik is van alle tijden en de huidige generatie – die zo schande spreekt van de Lance Armstrongs van gisteren – slikken en spuiten een middel dat straks weer zal worden onthuld. De gekwelde Smeets repte zelf al over een huidig gerucht dat er een middel is dat (nu nog) niet kan worden opgespoord. Wat een verrassing, Mart! Voor je gemoedsrust; het is geen roddel, het is de structurele wielerwaarheid. Bradley Wiggins rijdt echt niet bijna 60 kilometer in een uur op een bord Pasta.
In DWDD van afgelopen week, ontwaakte een ingeslapen Matthijs van Nieuwkerk, die Smeets stevig aan de tand voelde over de rol die hij juist niet gespeeld had. Mart had geen passende antwoorden en beet beledigend van zich af. Van Nieuwkerk vergaf het hem soepel en onmiddellijk, wat het tafereel nog extra pijnlijk maakte. Mart Smeets lag al; waarom nog trappen, moet barmhartige Matthijs snel hebben gedacht.
Hoe ontluisterend zijn recente optreden ook was, Smeets krabbelt echter glimlachend op. Hij schurkt nu al decennia tegen de vedetten aan en werd er multimiljonair door. Abonnees van Sport1 worden nu met hem geconfronteerd bij het basketbal. Laatst mocht Smeets los gaan bij een wedstrijd van de New York Knicks maar na de zoveelste keer ‘Smis’ in plaats van ‘Smith’, biedt gelukkig de mogelijkheid om te kiezen voor het originele, Amerikaanse en deskundige commentaar een verfrissende uitkomst. (RL/11 mei 2013)
DE KRITISCHE SMEETS
Aan de vooravond van de Olympische Spelen (de week na de Tour) draait Smeets warm met zijn Late Night London (maar dan in Hilversum). Aan tafel de oud-atleten Gerard Nijboer en de genaturaliseerde Amerikaan Troy Douglas.
Mart gaat al decennia gebukt onder de Dopingproblematiek. Zo beweert hij de Tour de France nooit echt goed te hebben verslagen omdat hij het wielerwereldje niet heeft kunnen doorgronden. Naar welke sport zat hij nu eigenlijk te kijken? Het hart van de journalist huilt en bloedt. Ik zie Joop Zoetemelk nog te biecht gaan bij paus Smeets. Joop had weer eens oneerlijk gesnoept maar Mart troost de latere Tourwinnaar: ‘Joop, IK blijf respect voor je houden’. Daar kon Zoetemelk het mee doen. Kruisvaarder Smeets laat het er niet bij zitten en vraagt het de sporters in het vervolg op de man af. ‘Lance, did you dope?’. Nu ook bij sprinter Troy: ‘Heb je gebruikt?’. Douglas lacht ontkennend zijn tanden bloot: Natuurlijk niet. Smeets vraagt niet door. De atleet werd door de IAAF 2 jaar geschorst maar de ingevoerde Mart kon het zich even niet herinneren. (RL/8 augustus 2012)
DRAMA QUEEN SMEETS
De beachvolleybalheren spelen (weer) om middernacht en nu moeten we (net als de dag ervoor) alles in slechts één uurtje proppen. Een duivels dilemma, een bijna onmogelijke opgave. Mart haalt er een bijna literair Leitmotif voor uit zijn archief. ‘Auf deutsch’ prevelt hij ‘dat in de beperking zich de meester toont’. Dat Mart het samen met de NOS nog aandurft. Het wordt echt een Mission impossible maar we hoeven niet te wanhopen. We krijgen echt Goud, Zilver en Brons aan tafel. Mart staat er garant voor.
Na slechts een reclameblok van 5 minuten trapt Mart om 22:30 af. Bert van Marwijk moet nog van stal worden gehaald om het uurtje te vullen en om 23:30 klaart Smeets, één uur later, zijn huzarenstukje. Exact een half uur vóórdat Schuil en Nummerdor het zand betreden. Mart verdient de volgende Nipkofschijf voor deze ‘Narrow escape’. Aansteller ….
TALENWONDER SMEETS
Mart reist al decennia op onze kosten de hele wereld over en sloot zich naar eigen zeggen regelmatig wekenlang op in Noord-Amerikaanse hotels om vanuit zijn kamer de enerverende sporten op TV te kunnen volgen.
Je mag veronderstellen dat zijn Engels uitstekend is maar alhoewel hij het miljoenen keren om zich heen goed heeft horen uitspreken, is het hem nooit opgevallen dat zijn ‘Senk Joe’, ‘Surty’ en ‘Wis’ toch echt niet overeenkomen met ‘Thank you’, ‘Thirty’ en ‘With’.
Het is tenenkrommend maar Mart dendert echter door zonder enige introspectie. Eind jaren zeventig interviewde hij Sven Nater, een Amerikaanse Nederlander die het in NBA had gemaakt nog voordat de buitenlanders in die competitie gemeengoed waren. De rustige Nater introduceerde de typering ‘Calm, cool and collected’ die prima op de basketballer van toepassing bleek. Smeets heeft de omschrijving te pas en te onpas in zijn commentaren verwerkt.
Dieptepunt is Alonzo Mourning. De basketballer van toen Charlotte Hornets speelde tegen het Chicago Bulls van Michael Jordan. Mart doet verslag van de wedstrijd. Mourning staat aan de vrije worplijn. Zijn nickname is ‘Zo’ (spreek uit ‘Zooooo’). Het is te vanzelfsprekend voor woorden maar Smeets weet het beter. Volgens de kenner, moedigt zijn publiek hem aan met ‘Zoe’ en Mart herhaalt die kreet uiteraard oneindig …..
SMEETS, DE SPORTGESCHIEDENISVERVALSER
Theo Koomen had de naam maar Smeets kan er ook wat van. Kon je er bij Koomen nog hartelijk om lachen, Mart herschrijft de sporthistorie met een hautaine arrogantie die stuitend is.
We schrijven 2004, de Olympische Spelen in Athene. Het zoveelste Amerikaanse basketbal Dream team treedt aan tegen Angola. Mart doet de samenvatting en herinnert zich dat het 1e Dream team in 1992 ook deze Afrikanen trof. Smeets acteert zijn sportkennis. Natuurlijk wonnen de Amerikanen met Michael Jordan maar – beweert leraar Smeets – het was toch héél opmerkelijk dat de wedstrijd zo ‘close’ was en hij tovert een uitslag tevoorschijn die niet meer dan een verschil van 20 punten illustreert. Als onwetende kijker denk je, die Smeets is toch werkelijk op de hoogte. Als kenner weet je dat Mart de spreekwoordelijke plank volledig misslaat. De 1992 uitslag was namelijk: 116 – 48. Een verschil van 68 punten. Ja Mart, de Amerikanen kwamen met de schrik vrij.
Het is slechts één voorbeeld uit een zwartboek van missers en verzinsels. Het is onbegrijpelijk dat de man als expert wordt opgevoerd. Dit jaar zat hij nog als zodanig bij de DWDD te zwammen over basketballer Jeremy Lin. Willem Oltmans ging er prat op: ‘Ik naai alles aan elkaar’. Voorbeeld doet Mart volgen. (RL/9 augustus 2012)
Robert Leon ©
PS
‘UNITED HELS CARE’
Smeets voegt zojuist weer een nieuwe misser aan zijn krakkemikkige Engels toe. Een renner van UNITED HEALTH CARE rijdt lek op de Franse kasseien maar Mart kan nog altijd de ‘th’ niet maken. Kinderen doen het met het grootste gemak maar het valt Mart nog altijd niet op dat bijna iedereen het anders articuleert en wel correct uitspreekt. We kenden de klassiekers ‘Surty’, Senk you’ en ‘Wis’ maar tijdens Parijs-Roubaix breidt hij zijn vocabulaire met (United) ‘HELS’ (Care) uit. (RL/13 april 2014)
‘BABE’ SMEETS
Benfica verloor (gisteravond) heel treurig voor de achtste opeenvolgende keer een Europese finale. De Portugezen wijten het aanhoudende ongeluk aan een vloek die door een oud-trainer (Béla Guttmann) méér dan vijftig jaar geleden werd uitgesproken (‘In de volgende 100 jaar zal Benfica geen Europa Cup meer winnen’). Mart komt bij De Wereld Draait Door vertellen over vloeken in de sport en doet dat onderhoudend; alsof hij uit een spannend jongensboek voorleest. Smeets is in zijn element.
In zijn korte schets mag de misschien wel beroemdste van allemaal niet ontbreken: ‘The Curse of the Bambino’. Deze zogenaamde vloek zou het gevolg zou zijn van de transfer van honkbal-legende Babe Ruth van Boston Red Sox naar de gezworen vijand, New York Yankees. Het zou 86 jaar duren voordat de Red Sox de World Series weer zouden winnen. Smeets beweert met precisie dat de gewraakte overgang in 1916 plaats vond maar het gebeurde daadwerkelijk in 1920. Die aantal jaren zijn hem voor de gelegenheid vergeven. Ernstiger maar – je voelt het aankomen – weinig verrassend is dat hij het tot tweemaal toe over ‘Babe Roes’ heeft ….. Daar gaat Marts homerun. (RL/14 mei 2014)
SMEETS-LAST-NIGHT
Mart schuift weer eens aan bij DWDD. Hij is natuurlijk de enige man in Nederland die de prachtige (Basketbal) ESPN documentaire ‘Once Brothers’ over Divac en de wijlen Petrovic kan duiden. Terwijl Matthijs bewonderend op zijn rug ligt, doet de expert een onvervalst ‘Smeetsje’. Hij bespreekt de WK-finale van Joegoslavië tegen Rusland en weet publiekelijk en gerepeteerd opeens niet waarom hij zich (een uitslag van) ’92-77′ herinnert. Met andere woorden, ‘zie mij eens ingevoerd zijn!’.
De Russen – ik wist het ook niet – scoorden 75 punten. Niet alleen die eindstand maar ook de afwijking is irrelevant en te verwaarlozen. Mart heeft er wel eens flagranter naast gezeten maar vermoeiend is die blijkbaar niet te beteugelen drang om alle kennis paraat te hebben (en het dan maar monumentaal bij elkaar te verzinnen) om te showboaten. (RL/10 april 2015)